“Bài Thánh Ca Buồn” (nhạc sĩ Nguyễn vũ) – Ca khúc bất hủ của những mùa Giáng Sinh
Dù đã ra đời gần nửa thể kỷ, nhưng trong khoảng 50 mùa Noel đã trôi qua, năm nào thì ca khúc Bài Thánh Ca Buồn của nhạc sĩ Nguyễn Vũ cũng luôn được những người yêu nhạc vàng nhắc lại, nghe lại, như là một ca những ca khúc nhạc vàng quen thuộc nhất vào những mùa Giáng Sinh, với lời ca và giai điệu thật da diết nhắc về một mối tình đầu thời vụng dại:
Bài thánh ca đó còn nhớ
không em
Noel năm nào chúng mình có nhau
Long lanh sao trời đẹp thêm môi mắt
Áo trắng em bay như cánh thiên thần
Giọt môi hôn dưới tháp chuông ngân
“Bài thánh ca” được nhắc đến ở
đầu bài hát chính là bài thánh ca bất tử Đêm Thánh Vô Cùng (tên gốc là
Silent Night của Franz Xaver Gruber và Joseph Mohr), quen thuộc với khán giả Việt
Nam qua phần dịch lời Việt của nhạc sĩ Hùng Lân.
Ca khúc Bài Thánh Ca Buồn
được nhạc sĩ Nguyễn Vũ viết cho mối tình, nói đúng hơn là những cảm xúc đầu đời
khi ông mới 14 tuổi, ngày ngày thường đi lễ ở nhà thờ Chính Tòa Đà Lạt. Tại đó,
ông gặp một cô gái rất đẹp và ngoan đạo. Trái tim vụng dại của một cậu trai mới
lớn đã đập loạn nhịp trước bóng hình người thiếu nữ thướt tha và xinh đẹp đó.
Một buổi chiều tan lễ, hai người đứng trú mưa dưới mái hiên ven đường, hòa lẫn với tiếng mưa là giai điệu quen thuộc của Đêm Thánh Vô Cùng:
Đêm Thánh vô cùng, giây phút
tưng bừng,
đất với trời, se chữ đồng,
đêm nay Chúa con thần thánh tôn thờ…
Cô gái đưa tay hứng lấy những
giọt nước mưa và khẽ hát theo. Âm thanh, hình ảnh lung linh huyền diệu đó khắc
sâu vào tâm khảm của cậu trai 14 tuổi, để rồi nhiều năm sau đó nhạc sĩ Nguyễn
Vũ nhớ lại và sáng tác thành Bài Thánh Ca Buồn:
Long lanh sao trời đẹp thêm
môi mắt
Áo trắng em bay như cánh thiên thần
Đó là lời ca đẹp tựa như thơ, tả
hình ảnh của người con gái có nét đẹp thuần khiết ngây thơ. Bên tiếng hát thánh
ca, dưới ngàn sao tinh tú long lanh trên trời, tà áo trắng của nàng như đôi
cánh thiên thần, để cho chàng trai hướng về một tình yêu thanh cao trong trắng.
Cùng nhau quỳ dưới chân Chúa
cao sang
Xin cho đôi mình suốt đời có nhau
Vang trong đêm lạnh bài ca Thiên Chúa
Khẽ hát theo câu đêm thánh vô cùng
Ôi giọng hát em mênh mông buồn…
Đêm Noel năm nào mình đã bên
nhau, cùng nhau quỳ dưới chân Chúa và nguyện cầu: “Xin cho đôi mình suốt đời
có nhau”. Xin Chúa thương tình duyên đôi trẻ mà cho mình được mãi được bên
nhau không chia lìa mai sau.
Đêm Giáng Sinh năm nào, chúng
mình cùng cầu nguyện với Chúa bên bài hát Đêm Thánh Vô Cùng. Giọng hát
khe khẽ trong đêm lạnh hôm nào của nàng làm cho mãi về sau chàng trai không bao
giờ quên. Có phải giọng hát buồn mênh mông đó như báo trước một chuyện tình buồn
khi duyên tình mình mai đây sẽ không trọn vẹn?
Rồi mùa giá buốt cũng qua
mau
Lời hẹn đầu ai nhớ dài lâu
Rồi một chiều áo trắng thay màu
Em qua cầu xác pháo theo sau
Những mùa Đông giá buốt đã qua
mau, mùa Giáng Sinh bên nhau như ngày nao chỉ còn trong kỷ niệm. Niềm nhớ tiếc
xót xa như gửi hết vào câu “lời hẹn đầu ai nhớ dài lâu”, để cho người
nghe nhạc cảm được nỗi niềm của chàng trai khi mất đi mối tình vụng dại.
Rồi có một buổi chiều áo trắng
của người ngày nào đã thay màu áo cưới, bước lên xe hoa về nhà chồng có xác
pháo hồng tơi tả theo sau. Hai câu nhạc hay đã cô đọng như thơ, được nhạc sĩ
tinh ý dụng ý nhưng đã bị nhiều ca sĩ hát sai “áo trắng thay màu” thành “áo trắng
phai màu” và “xác pháo theo sau” thành “xác pháo bay theo”.
Lời nguyện mình Chúa có nghe
không
Sao bây giờ mình hoài xa vắng
Bao nhiêu đêm Chúa xuống dương gian
Bấy nhiêu lần anh nhớ người yêu
Thay vì lời trách than sao tình
duyên mình không được chung đôi, lại là lời nuối tiếc nhẹ nhàng khi lời nguyện
cầu của mình không thể thành sự thực. Vì vậy mà tình này vẫn hoài xa vắng trong
giá lạnh khi mùa Đông mỗi năm về lại, và mỗi lần Chúa giáng sinh là mỗi lần anh
nhớ đến người yêu. Nhớ đến màu áo trắng thiên thần và giọng hát thánh ca mênh
mông buồn của người năm xưa. Bao nhiêu đêm Chúa xuống dương trần là bấy nhiêu lần
nhớ đến người với bao kỷ niệm về trong đêm Chúa ra đời.
Rồi những đêm thế trần đón
Noel
Lang thang qua miền giáo đường dấu yêu
Tiếng thánh ca ngày xưa vang đêm tối
Nhớ quá đi thôi giọng hát ai buồn
Đêm thánh vô cùng lạnh giá hồn tôi
Rồi những đêm khi trần thế tưng
bừng đón Noel, có một người mãi lang thang qua miền giáo đường tìm lại kỷ niệm
ngày xưa dấu yêu. Hồi chuông giáo đường vẫn ngân, tiếng hát thánh ca vẫn vang
trong đêm, nhưng áo trắng của em ngày xưa đã không còn nữa.
Nhớ sao là nhớ giọng buồn của
em ngày ấy khẽ hát theo bài Đêm Thánh Vô Cùng, bây giờ đã mãi mãi vời xa, để
“Đêm thánh vô cùng lạnh giá lòng tôi”. Tiếng hát buồn từ đêm Giáng Sinh năm nào
bây giờ trở thành “Lời Buồn Thánh”, theo gió đông về nhắc lại kỷ niệm ngày xưa…
Trương Đình Tuấn
Nguon: nhacxua.vn