Người ta thường nói nửa đùa
nửa thật với nhau rằng: "trông vậy mà không phải vậy".Một lời nói đơn
sơ nhưng đầy triết lý cuộc sống. Có những người "đẹp người nhưng xấu
nết".Có những người miệng nói "nam mô nhưng lại một bồ dao găm".
Có những người bên ngoài làm biết bao điều thiện nhưng chỉ là hư danh. Có biết
bao điều diễn ra trước mắt nhưng thực hư lại càng khó phân biệt phải trái, đúng
sai.
Nhà văn Pháp Pécaut đã kể
một câu chuyện thật cảm động mà chính ông vẫn ân
hận mỗi khi nhớ lại chuyện xưa. Ông kể rằng:
Một hôm, thằng bé trai bán
diêm quẹt cứ van nài ông mua giúp em một hộp diêm quẹt. Động lòng thương ông
rút ví ra định mua, nhưng khổ nổi trong túi chỉ có toàn tiền chẵn. Ông đang
ngần ngại thì thằng bé nói ngay: "Không sao ông ạ, xin ông cứ vui lòng đưa
tiền cho cháu, cháu sẽ chạy đi tìm chỗ đổi tiền rồi trả lại cho ông".
Thằng bé cầm tiền và chạy
biến ngay về hướng cuối phố, 5 phút trôi qua, rồi 10 phút, chẳng thấy bóng dáng
thằng bé quay trở lại trả tiền. Ông thất vọng và nghĩ rằng sẽ chẳng bao giờ còn
tin vào bọn lêu lổng đầu đường xó chợ như thế nữa.
Cho tới chiều tối, ông lại
thấy một đứa bé hơn nữa, chỉ độ 8,9 tuổi, khuôn mặt giống như thằng ăn cắp như
tạc. Nét mặt của nó bộc lộ sự lo âu tuyệt vọng. Nó thổn thức nói với ông:
"Thưa ông, có phải ông đưa cho anh cháu một đồng tiền vàng không ạ? Đây là
chỗ tiền lẻ. Chính anh cháu nhờ gửi lại cho ông. Chúng cháu đều là trẻ mồ côi
nhưng không phải bọn ăn cắp. Anh cháu không thể trao tận tay ông ngay lúc sáng
là vì anh cháu đã bị xe đụng khi vội chạy đi tìm chỗ đổi tiền".Nghe tin
đó, ông đã vội vàng cùng thằng em đến gặp thằng anh đang nằm thoi thóp ở xó
nhà. Vừa thấy ông thằng bé đã nói: "Em cháu đã đưa tiền lẻ cho ông rồi
phải không? Ông thấy không, chúng cháu đâu có phải những đứa lừa gạt và ăn
cắp".ông hối hận đã nghi oan cho một đứa trẻ thơ ngây. Có thể sự gian dối
của thế gian đã làm ông không thể có cái nhìn tích cực về những gì đang diễn ra
xung quanh. Ông không thể hình dung rằng: ở giữa cảnh đời nghèo khó và đau khổ
đến cùng cực này mà em bé vẫn giữ được tấm lòng ngay thẳng thật thà. Em đã chết
trong danh dự, còn ông đã chết trong sự xét đoán mù quáng của mình.
Đôi khi trong cuộc sống,
chúng ta thường dễ dàng kết án người khác, khi chưa tìm hiểu nguyên nhân, đã
bao lần chúng ta nhìn người ăn xin ở chợ, một em bé bán vé số bên đường, một
người mặc áo quần rách nát bằng ánh mắt nghi ngờ, khinh bỉ, dè bỉu dành cho
những ai bên ngoài rách rưới, bẩn thỉu. Xã hội hôm nay, người ta đang có chủ
trương "thà nghi lầm còn hơn tin lầm" hay tệ hơn nữa là "giết
lầm hơn bỏ sót". Một xã hội đang mất dần vẻ thân thiện yêu thương bởi sự
đa nghi dẫn đến xa lạ và dửng dưng.
TH (ST)
