Trung Thu Ngày Xa Xứ

Trong đời những đứa con nít như tôi chờ đợi thèm thuồng, được cùng chúng bạn vui chơi dưới ánh trăng rằm tháng tám hằng năm. Nghe người lớn kể chuyện trên cung trăng có điện vàng, Hằng nga thỏ Ngọc, cây đa chú Cuội. Mỗi người kể mỗi cách, bọn tôi nghe tới nghe lui, nghe hoài không chán. Mấy đứa nhỏ chơi rước đèn tụ họp nghe tôi kể lại, há hóc mồm nhe hàm răng sún chảy nước miếng mà không hay. Chúng nó nghe say sưa như lần đầu tôi được nghe.
Tôi ở xóm có nhiều gia đình Việt kiều, xéo nhà tôi có nhà anh Ba. Anh của thằng Xà leo, thằng mắt bị vẩy cá kêu theo tiếng mấy đứa người miên, chớ tên nó là thằng Tòng. Anh nó giỏi làm lồng đèn, anh làm được nhiều kiểu lồng khó. Lồng con cá, con tôm, con bướm, giỏ hoa mấy đứa con gái rất thích, còn mấy thằng đực rựa tụi tôi chỉ khoái ngôi sao, tàu thủy, máy bay, xe tăng. Gần tới rằm trung thu, bọn nhỏ được anh chỉ dẫn làm để chơi khỏi mua tốn tiền. Mà bọn tôi đâu có nhiều tiền, muốn có chơi phải nhịn ăn quà sáng để mua lạt tre, giấy bóng kiếng màu, hồ tự khoáy, chỉ buộc xin của má. Mấy cái lồng đèn làm xong, còn có thêm chỗ cắm cây đèn cầy ở giữa, chỗ có vòng kẻm cuốn tròn như lò xo. Ngoài ra anh nó còn làm mấy cái bự treo trước nhà sáng rực. Nhà nó điểm tụ họp cho bọn tôi xách lồng đèn đi hàng một, từ xóm nầy qua xóm khác chơi đã rồi mới quay về.
Thằng Tòng nhỏ hơn tôi vài tuổi. Lồng đèn anh nó làm cho nó, năm nào cũng đẹp hơn lồng đèn của tôi. Nhưng nó không thích lồng đèn cho mấy. Muốn chơi lồng đèn phải chờ trời tối đốt đèn sáng mới đẹp, còn phải nhịn ăn để mua đèn cầy nữa, mà phải chờ tới trăng tròn thì lâu quá. Nó thích tôi làm cho nó chiếc xe lon. Làm hai thứ xe, cái thứ nhất đẩy đi gỏ kêu lon ton, lon ton nghe vui tai; cái thứ hai đẩy đi lon trên quay vù vù, có thể đục nhiều lổ đốt đèn cầy bên trong mà không tắt chơi được ban đêm. Bọn tôi cùng đẩy đi cả ngày đêm không biết mệt, cho tới khi má kêu về ngủ mới thôi.
Tôi chỉ chơi với thằng Tòng lúc rãnh rỗi còn ban ngày tôi phải đi học. Thằng Tòng không đi học, má nó không có tiền. Với lại mắt nó có tật bị bạn chọc ghẹo nó cũng không muốn đến trường, đi chơi lông nhông suốt ngày. Nó mặc cái áo khoét sát nách sát háng, từ cổ tới đít chỉ gài một hột nút. Một mô-đên ít tốn vải nhất má nó nghĩ ra may độc quyền cho nó mặc. Thật vậy vì cả cái xóm nầy chỉ có mình nó sở hữu.Tôi nhìn mắc cười trông nó như con bửa củi.
Tôi đạp xe ra chợ học cách nhà ba cây số. Khác biệt ở cái xóm tôi ở toàn nhà cây, ngoài này phố xá, nhà lầu, rạp hát, đường nhựa xe hơi nườm nượp. Trường tôi học ngó ngang một nhà hàng sang trọng ngon nổi tiếng. Mấy hôm nay ngày nào tan trường tôi cũng ghé qua coi họ bán bánh trung thu, tôi thích ổ bánh bột có bầy heo mẹ với heo con, hai con mắt gắn hai hột đậu đen nhỏ xíu. Thích hơn nữa cái hộp đèn to bít hết bảng hiệu, trong đó có diễn tích Tề thiên đại chiến Hồng hài Nhi. Hai hình giả… lúc lắc quơ gậy, cầm vòng lửa, xung quanh binh lính đánh trống thổi kèn… lóc cóc leng keng, đèn màu xanh đỏ chớp tắt, nghe thấy lạ mắt lạ tai. Chỉ có vậy mà ngày nào tôi cũng qua xem trước khi về nhà trong bụng rất vui. Có lẻ tôi ngưỡng mộ nhân vật Tề thiên đại thánh, Hồng hài Nhi trong sách hình tôi thường mướn coi, vì bằng chữ tàu đâu có đọc được.
Má biểu bữa nay tôi ghé mua bánh trung thu về cúng rằm. Họ gói mỗi cái bánh nướng với giấy hồng, chồng lên bốn cái rồi cột lại bằng sợi dây đỏ như xâu thuốc bắc. Về nhà má tôi hỏi… sao không có hộp… lấy hộp họ tính thêm tiền, tôi trả lời… má tôi ờ.
Đêm nay là đêm rằm trung thu, bọn nhỏ trong xóm chộn rộn từ hồi chiều. Đứa nào cũng lo o bế, chỉnh trang lại lồng đèn, đèn cầy sẳn sàng. Lồng đèn đẹp được các anh trong Hội việt kiều thưởng cho kẹo, bánh tây, vậy mà tụi nó giành giựt mừng vui. Đứa nào cũng ao ước được ăn bánh trung thu lắm nhưng làm gì có để được ăn. Bánh trung thu mắc tiền mua không nổi, người lớn hay nói, ngoài chợ mới có bán, xa lắm. Bọn nhỏ đâu có ra chợ bao giờ, đâu có biết giá bao nhiêu, đành nhịn, ăn bánh chỉ nằm mơ. Bọn nhỏ cũng không có đòi.
Thằng Tòng chạy hớt ha hớt hãi vô nhà tôi, nó giơ cái lồng đèn còn mấy cộng lạt cháy xém, mét tôi… tụi nó xô em té làm cháy lồng đèn… với mấy đứa con gái cũng bị nữa. Chuyện mấy đứa nhỏ năm nào mà hổng vậy, để năm sau còn làm cái mới, chớ đâu xài lồng đèn cũ lại bao giờ. Tôi an ủi, lén đưa miếng bánh trung thu cở hai ngón tay cho nó. Nó mừng rơn quên buồn chạy đi, bỏ lại cái lồng đèn còn cái sườn đen thui.
NTH, viết tại Tân-định, Trung Thu Tân-mão (12/9/2011)